1. Thực đơn cho trẻ và nguyên tắc về 4 nhóm thực phẩm

Liên quan đến sự duy trì năng lượng và đảm bảo khỏe mạnh phát triển tốt, chắc chắn chúng ta cần phải tuân thủ nguyên tắc 4 nhóm dinh dưỡng trong thực đơn của trẻ. Đây chính là chìa khóa quan trọng, mà một khi mẹ duy trì, trẻ luôn tràn đầy năng lượng, luôn khỏe khoắn và không hề rơi vào tình trạng chững lại trong đà phát triển của mình, ở bất kỳ giai đoạn nào hay chịu tác động từ các yếu tố bên ngoài ra sao, từ khí hậu đến môi trường sống.

Khi xây dựng thực đơn cho trẻ, việc tận dụng đầy đủ, khoa học và cân bằng 4 nhóm thực phẩm quan trọng gồm rau củ quả, ngũ cốc, sữa và chế phẩm sữa, nhóm thực phẩm giàu chất đạm luôn được nhắc đến như một nền tảng cơ bản, mà nền tảng này chúng ta không thể xem nhẹ.

Việc duy trì nguyên tắc 4 thực phẩm còn được ví như duy trì một chiến lược dinh dưỡng với sự cân bằng cần thiết và ổn định, để đảm bảo cho trẻ luôn đủ chất, phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ.

2. Nghỉ hè không có nghĩa là mẹ có thể nới lỏng nguyên tắc 4 nhóm thực phẩm quan trọng

Thực vậy, thực đơn cho trẻ nói chung luôn cần lưu ý cân đối 4 nhóm thực phẩm bất kể là mùa nào. Tuy nhiên, vào mùa hè thì điều này càng cần chú trọng hơn. Vì, khi vào hè, con thích vui chơi hơn là ăn uống, cộng thêm tiết trời nóng bức, rất nhiều trẻ có xu hướng chán ăn. Khi đó, các mẹ muốn con ăn được, lại thường phá vỡ nguyên tắc 4 nhóm thực phẩm quan trọng này, khiến thực đơn mất cân bằng. Do đó, dù thực tế cũng có lúc trẻ ăn nhiều, song lại không có tác dụng bao nhiêu trong việc đảm bảo sức khỏe cho trẻ, cũng như đáp ứng yêu cầu về dinh dưỡng đủ và đúng cho việc phát triển chiều cao cân nặng của trẻ ở thời điểm này.

Còn bàn về 4 nhóm thực phẩm, dẫu rất quen thuộc nhưng chúng ta vẫn nên cùng đề cập lại, để có cái nhìn rõ hơn về tầm quan trọng của nguyên tắc này khi áp dụng trong mùa hè. Từ đó, chúng ta có cách để xây dựng thực đơn mùa hè phù hợp cho trẻ, giúp con ăn ngon miệng hơn, và vẫn đủ dưỡng chất cần thiết cho sự tăng trưởng không ngừng của trẻ.

3. Nguyên tắc 4 nhóm thực phẩm trong thực đơn cho trẻ mùa hè

Gọi là nguyên tắc 4 nhóm thực phẩm bởi đây là điều cơ bản cần thiết, là cơ sở để giúp mẹ xây dựng thực đơn mùa hè cho trẻ thành công không chỉ về mặt dinh dưỡng cho con. Điều này còn bảo đảm mẹ không bỏ lỡ mất một mắt xích quan trọng nào, trong việc cung cấp dinh dưỡng cho suốt tiến trình phát triển thể chất lẫn trí não của trẻ, dẫu có tác động bên ngoài là sự thay đổi của các mùa trong năm đi chăng nữa.

Để xác định rõ hơn nguyên tắc 4 nhóm thực phẩm này, chúng ta hãy cùng điểm lại cụ thể hơn về vai trò và sự cần thiết của chúng đối với trẻ, bên cạnh đó là một số mẹo/ lưu ý rất hữu ích mẹ có thể áp dụng, sao cho thực đơn cung cấp cho trẻ, mang lại hiệu quả tích cực ngay cả trong mùa hè nhé.

3.1 Về nhóm rau củ quả

Rau củ quả là nhóm thực phẩm quan trọng trong 4 nhóm thực phẩm cơ bản. Ảnh Internet

3.1.1 Nhóm rau củ quả

Nhóm rau củ quả bao gồm rau củ quả tươi, đông lạnh, đóng hộp (nguyên chất và tự nhiên), dạng sấy khô, nước ép.

3.1.2 Tại sao cần cung cấp rau củ quả cho trẻ

Thực đơn của trẻ cần được cung cấp rau củ quả vì, rau củ quả cung cấp cho trẻ chất xơ, vitamin, khoáng chất trong đó có folate, kali, vitamin A, vitamin C cần thiết cho sự phát triển của trẻ.

Cũng nhờ những chất trên, trẻ tăng đề kháng, có thể phòng tránh một số bệnh mùa hè do vi khuẩn virus sinh sôi trong mùa hè gây ra. Bên cạnh đó, trái cây và rau củ chứa hàm lượng calo thấp, giúp trẻ duy trì cân nặng lành mạnh.

Một điểm cộng khác là trái cây rau củ quả có màu sắc nổi bật còn cung cấp chất chống oxy hóa, góp phần bảo vệ cơ thể trẻ trước nhiều nguy cơ bệnh tật khác, mà chúng ta không thể lường trước.

3.1.3 Cần dùng bao nhiêu rau củ quả mỗi ngày trong thực đơn cho trẻ

Trẻ nên dùng 2 phần trái cây và 3 phần rau hàng ngày với lượng rau củ quả phù hợp với độ tuổi và cân nặng của trẻ. Cách áng chừng lượng trái cây rau củ cung cấp cho con mỗi phần/ mỗi bữa mẹ có thể tham khảo như dưới đây:

• 1 quả tương đương 1 phần ăn: áp dụng với các loại quả kích cỡ bằng nắm tay của mẹ: táo/ cam/ lê.
• 2 quả tương đương 1 phần ăn: áp dụng với các loại quả kích cỡ vừa như mơ hoặc mận.
• 1 nắm tương đương 1 phần ăn: áp dụng với các loại quả kích cỡ nhỏ như sơ ri, cherry, dâu,...
• 1/2 chén salad trái cây tương đương 1 phần ăn: áp dụng cho các món salad trái cây hỗn hợp.
• 1/2 chén trái cây đóng hộp hoặc đông lạnh tương đương 1 phần ăn: áp dụng cho các loại trái cây đóng hộp/ đông lạnh/ nấu chín.
• 1 ly nước ép trái cây nguyên chất khoảng 250ml tương đương 1 phần ăn. Dùng 1 phần/ ngày do nước trái cây nhiều đường hơn trái cây tươi không ép.
• 1 muỗng canh trái cây sấy khô tương đương 1 phần ăn. Dùng 1 phần/ ngày do trái cây sấy khô nhiều đường hơn trái cây tươi.
• 1 củ khoai tây/ khoai lang vừa tương đương 1 phần ăn.
• 1/2 chén rau nấu chín tương đương 1 phần ăn.
• 1/2 chén salad các loại tương đương 1 phần ăn.
• Lưu ý : cỡ chén áp dụng ở đây là chén ăn cơm, loại vừa, bình thường.

1 muỗng canh trái cây khô/ ngày cho trẻ là đủ. Ảnh Internet

3.1.4 Mẹo để giúp trẻ ăn đủ khẩu phần rau củ quả mỗi ngày trong thực đơn mùa hè

• Chọn rau củ quả theo mùa sẽ ngon hơn, khi chế biến cũng ngon và tươi, trẻ sẽ ăn ngon miệng hơn.
• Làm sinh tố trái cây trộn sữa hoặc sữa chua để kích thích trẻ ăn ngon miệng, lại bổ sung thêm lượng canxi cho trẻ.
• Luôn kết hợp rau củ vào bữa ăn một cách sinh động, khéo léo và đẹp mắt, trẻ sẽ hứng thú hơn khi thưởng thức.
• Kết hợp các loại quả tươi và khô vào các bữa sáng chế biến theo kiểu ngọt cho trẻ, xen kẽ trong thực đơn hàng tuần. Ví dụ, mẹ có thể làm pancake táo hoặc kết hợp với chuối/ dâu tây/ kiwi; trộn ngũ cốc với các loại quả khô; làm các món bánh kết hợp trứng và trái cây phù hợp,...

Kết hợp pancake và các loại trái cây trẻ sẽ rất thích ăn. Ảnh Internet

• Tương tự với các món mặn, mẹ hãy kết hợp cùng salad rau củ phong phú để trong cùng một đĩa ăn, trẻ sẽ được đổi vị, không chán rau mà còn cảm thấy ăn ngon miệng hơn.
• Mẹ không vì lý do là mùa hè cần được giải nhiệt mà ép trẻ ăn quá nhiều rau củ quả, hoặc cung cấp cho trẻ lượng trái cây hay nước ép trái cây quá nhiều. Vì điều này dễ gây tác dụng ngược từ việc con ăn rau củ quả bình thường thành chán ăn. Hoặc, dẫn đến tình trạng dư lượng đường khi dùng quá nhiều nước củ quả ép vì cho trẻ giải khát thoải mái mà không có kiểm soát.